น้ำมันปลา (Fish Oil)

น้ำมันปลาลดความดันโลหิตสูง, ลดไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดหัวใจตีบ

บำรุงสมอง, ลดความเสี่ยงอัลไซเมอร์, ต้านอนุมูลอิสระ, ต้านการอักเสบ

ช่วยให้โรคเบาหวานดีขึ้น, ป้องกันมะเร็งตับอ่อน

      นักวิทยาศาสตร์เริ่มสนใจถึงประโยชน์ของน้ำมันปลา (Fish Oil) หลังจากการสำรวจในปี คศ.1973 พบว่าชาวเอสกิโมบนเกาะกรีนแลนด์ (Greenland Eskimos) มีอัตราการเกิดโรคหัวใจและข้ออักเสบต่ำมากทั้งๆ ที่เป็นกลุ่มชนที่บริโภคอาหารประเภทไขมันสูง โดยแหล่งอาหารคือปลาทะเลและแมวน้ำ  ขณะที่คณะแพทย์เพนมาร์กรายงานผลการสำรวจออกมานั้น  วงการวิทยาศาสตร์ยังไม่ทราบว่าทำไมและเพราะเหตุใด  นอกจากนี้คำว่าโรคหัวใจ (Heart Disease) ไม่มีในภาษาท้องถิ่นของชาวเอสกิโมบนเกาะกรีนแลนด์อีกด้วย

     ผลการวิจัยพบว่า ชาวเอสกิโมรับประทานปลา ซึ่งในปลามีสารประเภทน้ำมันคุณภาพดีที่เรียกว่า น้ำมันปลา  

     น้ำมันปลา (Fish Oil) จัดอยู่ในสารอาหารประเภทไขมัน มีลักษณะเป็นของเหลวใส มีสีเหลืองอ่อน  ผลการศึกษาทางเคมีวิทยาต่อมาจึงพบว่า ไขมันจากปลาหรือเรียกง่ายๆ ว่า น้ำมันปลา ประกอบด้วยกรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน 2 ตัว ชื่อ EPA : Elcosapentanoic Acid (ไอโคซาเพนทาอีโนอิก แอซิด) และ DHA : Docosahexanoic Acid (โดซาเฮกซาอีโนอิก แอซิด)  น้ำมันทั้ง 2 ตัวเป็นตัวการสำคัญที่ช่วยป้องกันโรคหัวใจให้กับชาวเอสกิโมที่กินสัตว์ทะเลเป็นอาหารหลัก  จึงเรียกกรดไขมัน EPA และ DHA รวมกันว่า น้ำมันปลา (Fish Oil) และปลาที่จะให้ทั้ง EPA และ DHA ในปริมาณที่สูงก็คือ ปลาทะเลบริเวณน้ำเย็นๆ (Cold Water Fish)

     ประโยชน์ของน้ำมันปลาที่รู้จักกันทั่วไป

     Pepping และ Joseph รายงาน ผลการวิจัยเมื่อ คศ.1999 ในวารสาร Journal of Health-System Pharmacy ว่า น้ำมันปลา (EPA และ DHA) มีบทบาทสำคัญในการป้องกันหลอดเลือดโดยเฉพาะที่ไปเลี้ยงในหัวใจ ไม่ให้มีการอุดตัน (Atherosclerosis), โรคหัวใจวาย, โรคซึมเศร้า, โรคมะเร็ง  และในการศึกษาทางด้านโภชนาการบำบัดพบว่า กรดไขมันไม่อิ่มตัวในน้ำมันปลาให้ประโยชน์ในการนำไปร่วมใช้รักษาโรคได้หลายชนิดอีกด้วย เช่น ข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis), โรคเบาหวาน (Diabetes Melitus), โรคลำไส้ใหญ่อักเสบ (Colitis) ฯลฯ  (จาก American Journal of Clinical Nutrition Vol.71 มกราคม พศ. 2543 เรื่อง Importance of n-3 Fatty Acids in Health and Disease โดย Connor และ William)

     น้ำมันปลาเป็นแหล่งของกรดไขมันที่จำเป็นที่ร่างกายสร้างเองไม่ได้ที่เรียกว่า กรดไขมันโอเมก้า-3 (Omega-3) ซึ่งโอเมก้า-3 ที่พบในน้้ำมันปลามี 2 ชนิดคือ

     1. EPA : Elcosapentaenoic Acid (ไอโคซาเพนทาอีโนอิก แอซิด)  เป็นกรดไขมันโอเมก้า-3 ที่มีสายของคาร์บอนยาว 20 ตัว และมีพันธะคู่ 5 ตำแหน่ง  การเขียนสัญลักษณ์สากลจะใช้ C20: 5 n3  การแปลความหมาย C20 หมายความว่า มีคาร์บอนจำนวน 20 ตัว  5 หมายความว่ามีพันธะคู่ 5 ตำแหน่ง  ซึ่งพันธะคู่นี่เองจะทำให้ไขมันนั้นไม่อิ่มตัว จึงเป็นไขมันที่ดี ไม่เป็นไข  ยิ่งมีพันธะคู่มากเท่าไร ยิ่งดีมากเท่านั้น  หากคาร์บอนมากกว่า 20 ตัวก็จะยิ่งดีต่อร่างกายในการลดความเสี่ยงของโรคระบบหลอดเลือดและหัวใจ และ n3 หมายความว่า เป็นกรดไขมันโอเมก้า-3

         EPA มีคุณสมบัติในการลดไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือด, ลดคอเลสเตอรอลชนิดเลว (LDL Cholesterol) ในเลือด, ป้องกันการอุดตันของหลอดเลือด, ป้องกันการเกาะตัวของเกล็ดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของโรคหลอดเลือดสมองตีบตันและหัวใจขาดเลือด จึงลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ

     2. DHA : Docosahexaenoic Acid (โคซาเฮกซาอีโนอิก แอซิด) เป็นกรดไขมันโอเมก้า-3  ที่มีสายของคาร์บอนยาว 22 ตัว และมีพันธะคู่ 6 ตำแหน่ง  การเขียนสัญลักษณ์สากลจะใช้ C22: 6 n3 การแปลความหมาย C22 หมายความว่า มีคาร์บอนจำนวน 22 ตัว 6 หมายความว่ามีพันธะคู่ 6 ตำแหน่ง  จะเห็นได้ว่า DHA มีพันธะคู่มากกว่า EPA  ดังนั้น DHA จึงมีประสิทธิภาพดีกว่า EPA  อีกทั้ง DHA มีจำนวนสายคาร์บอนมากกว่า EPA 2ตัว ก็ยิ่งทำให้ DHA มีประสิทธิภาพสูงกว่า EPA

         DHA เป็นกรดไขมันที่เป็นส่วนประกอบสำคัญของสมองแลดวงตา  ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการทางสมอง, การเรียนรู้ และความจำ  การศึกษาทางคลีนิคมากมายพบว่า DHA ช่วยในการพัฒนาสมองและการมองเห็น  แนะนำให้คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์และให้นมบุตรควรได้รับ DHA 200-300 มิลลิกรัม/วัน  เนื่องด้วย DHA มีประโยชน์ต่อพัฒนาการทางสมอง โดยเฉพาะช่วงที่กำลังสร้างเซลล์สมองในทารกและในเด็ก

     โอเมก้า-3 ทั้ง EPA และ DHA  เป็นกรดไขมันที่จำเป็น  ร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้  จำเป็นต้องได้รับจากการบริโภคอาหารเท่านั้น  โอเมก้า-3 มีมากในปลาทะเล  DHA พบมากในปลาแซลมอน  อันที่จริงแล้วปลาแซลมอนไม่สามารถสร้าง DHA ได้  แต่อาศัยการที่ปลากินสาหร่ายซึ่งสร้าง DHA เข้าไปแล้ว DHA นั้นก็สะสมอยู่ในชั้นไขมันของปลา  ปลาแต่ละชนิด แต่ละมหาสมุทรจะมีปริมาณโอเมก้า-3 แตกต่างกัน  การวิจัยปลาจากแหล่งมหาสมุทรต่างๆ พบว่าปลาจากทะเลในเขตหนาว เช่น แอตแลนติกจะมีปริมาณโอเมก้า-3 สูงที่สุด  เพราะอุณหภูมิที่ต่ำทำให้ปลาสะสมไขมันมาก และโอเมก้า-3 ก็เป็นสารที่ละลายในไขมัน  ส่วนปลาจากทะเลไทยมีปริมาณโอเมก้า-3 ต่ำมาก เพราะเมืองไทยเป็นเมืองร้อน ปลาจะไม่สะสมไขมันหนาเหมือนปลาเมืองหนาว  ส่วนชนิดของปลา พบว่าปลาแซลมอนมีปริมาณโอเมก้า-3 สูงที่สุด  รองๆ มาคือ ปลาแมกเคอเรลที่นิยมนำมาทำปลากระป๋อง ปลาทูน่า และปลาซาร์ดี ตามลำดับ

     การทดสอบทางคลีนิค

     โอเมก้า-3 มีส่วนช่วยลดความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจตีบ  เมื่อรับประทานน้ำมันปลา 5.6 กรัม/วัน  สามารถลดความดันโลหิตได้ 2.3-3.4 มิลลิเมตรปรอท

     การทดสอบทางคลีนิกพบว่าการรับประทานน้ำมันปลา 1.3 กรัม นาน 4 สัปดาห์ สามารถลดไตรกลีเซอไรด์และเพิ่มคอเลสเตอรอลชนิดดีได้อย่างมีนัยสำคัญ  และการทดสอบทางคลีนิกพบว่า การรับประทาน EPA 3.25 กรัม และ/หรือ DHA สามารถลดไตรกลีเซอไรด์ลง 0.34 มิลิโมล/ลิตอย่างมีนัยสำคัญ

     โอเมก้า-3 นอกจากจะสำคัญต่อหลอดเลือดหัวใจและหลอดเลือดในสมองแล้ว ยังช่วยให้โรคเบาหวานดีขึ้น และทำให้อาการของโรคอัลไซเมอร์ดีขึ้น  จากการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุและสมองของผู้ป่วยอัลไซเมอร์จะมี EPA และ DHA ต่ำ  การรับประทานโอเมก้า-3 ที่มี DHA จึงช่วยลดความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์, ต้านอนุมูลอิสระ และต้านการอักเสบ  ซึ่งเป็นผลที่เกิดจากอัลไซเมอร์  ดังนั้นโอเมก้า-3 จึงมีประโยชน์ต่อทั้งสมองและหัวใจ และกรดไขมันโอเมก้า-3 ยังช่วยป้องกันมะเร็งตับอ่อนได้

     การศึกษาเชิงระบาดวิทยากับประชากรกลุ่มใหญ่ซึ่งเป็นผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือดจำนวน 15,806 คน จาก 11 งานวิจัย โดยแบ่งกลุ่มแบบสุ่มเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มหนึ่ง 7,951 คนได้รับประทานโอเมก้า-3 ส่วนอีกกลุ่ม 7,855 คนไม่ได้รับประทานโอเมก้า-3 เสริม  พบว่ากลุ่มที่ได้รับโอเมก้า-3 สามารถลดการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ 20% เทียบกับอีกกลุ่ม  จากการทดลองนี้สมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งสหรัฐอเมริกาจึงแนะนำให้ผู้ป่วยโรคหัวใจและหลอดเลือดรับประทานโอเมก้า-3 ปริมาณ 1 กรัมต่อวัน

     ผลิตภัณฑ์แนะนำ

     ไบโอ อีเอฟเอ วิธ ซีแอลเอ Bio EFA with CLA : กรดไขมันจำเป็น น้ำมันปลา, น้ำมันดอกคำฝอย, น้ำมันแฟล็กซ์, น้ำมันเมล็ดบอราจ